Dan Hausa: Tarihin Sir Hanns Vischer a Arewacin Najeriya
Shin kun taɓa jin labarin wani bature da Hausawa suka ɗauka tamkar ɗan uwan su na jini, suka kira shi “Dan Hausa”? Wannan ba tatsuniya ba ce. Wannan shi ne labarin Sir Hanns Vischer (1876–1945), mutum mai ƙaunar al’ada da harshe, wanda ya kafa tubalin ilimi na zamani a Arewacin Najeriya tun lokacin mulkin mallaka.
Shigowar Vischer Najeriya da Ruwan Shaƙuwa da Al’adu
Vischer ya fara zuwa Najeriya a shekarar 1901 a matsayin mishan, amma daga 1903 ya shiga aikin mulkin mallaka. Sha’awarsa ga al’ada da kuma kwarewarsa a harshen Hausa suka bambanta shi da sauran Turawa.
👉 Tambaya anan: Me ya sa Hausawa suka gamsu da shi har suka ɗauke shi tamkar nasu?
Nadinsa a matsayin Daraktan Ilimi na Farko
A 1908, an naɗa shi Daraktan Ilimi na Arewacin Najeriya na farko. Wannan mukami ya ba shi dama ya tsara tsarin farko na ilimi a yankin. Ya haɗa karatun zamani da koyar da sana’o’i, ya kuma haɗa da ilimin addinin Musulunci da al’adun gargajiya.
👉 Tambaya anan: Shin wannan tsarin nasa ya taimaka wajen sa Hausawa su amince da ilimin boko?
Sunan “Dan Hausa” da Gidan Tarihi
Hausawa sun bashi lakabin “Dan Hausa” saboda amincewa da amana da suke ganin yana da ita. Har ma gidansa a Kano ya zama sananne da suna Gidan Dan Hausa, inda aka fara koyar da harshen Turanci a Arewacin Najeriya. Yanzu haka wannan gida ya koma Gidan Tarihi da Cibiyar Al’adu ta Kano.
👉 Tambaya anan: Shin kun taɓa ziyartar wannan gidan tarihi da ke Kano?
Ficewar Vischer da Gado da ya bari
Saboda rashin lafiya, ya yi ritaya daga aiki a 1919, ya koma Ingila, inda ya ci gaba da bada shawara kan harkar ilimi a ƙasashen mulkin mallaka. Duk da haka, har yanzu ana tuna shi a Arewacin Najeriya a matsayin ginshiƙi mai haɗa al’adu.
👉 Tambaya anan: Shin a yau muna ci gaba da darajar irin rawar da mutanen da suka kawo ilimi suka taka?
Amsar tambayoyinmu
-
Tambaya: Me ya sa Hausawa suka gamsu da shi har suka ɗauke shi tamkar nasu?
-
Amsa 1: Saboda ya koyi Hausa, ya rayu da su, kuma ya mutunta al’adunsu.
-
Amsa 2: Saboda Hausawa sun ga halinsa na gaskiya da kishin jama’a.
-
-
Tambaya: Shin wannan tsarin nasa ya taimaka wajen sa Hausawa su amince da ilimin boko?
-
Amsa 1: Eh, saboda ya haɗa shi da koyarwar Musulunci da sana’o’i.
-
Amsa 2: Haka ne, saboda bai yi ƙoƙarin kawar da al’ada ba sai dai ya cusa sabbin ilimi a cikinta.
-
-
Tambaya: Shin kun taɓa ziyartar wannan gidan tarihi da ke Kano?
-
Amsa 1: Eh, wasu sun ziyarci gidan kuma sun ga tarihin ilimi da al’ada a ciki.
-
Amsa 2: A’a, amma suna da niyyar ziyarta saboda tarihin da yake dauke da shi.
-
-
Tambaya: Shin a yau muna ci gaba da darajar irin rawar da mutanen da suka kawo ilimi suka taka?
-
Amsa 1: Wasu suna darajawa, musamman a fannin ilimi da al’adu.
-
Amsa 2: Amma wasu sun manta da rawar da irin wadannan mutanen suka taka.
-
Tuntuɓe Mu – Ku Kasance da Hulɗa da Mu!
Muna maraba da ra’ayoyinku da tambayoyinku game da wannan labari da sauran rahotanninmu.
Ku kasance tare da SisyNews 24 don labarai masu zurfi da ilimantarwa.
📩 Imel: sisynews24@gmail.com
📞 Lambar waya: 07058260827
💬 WhatsApp: 08168486861
🌍 Yanar Gizo: sisynews24.blogspot.com
✨ Ku kasance cikin dangin SisyNews 24 – inda labarai ke rayuwa tare da ku!